Als verantwoordelijke voor de digitalisering van het Sint-Jan Berchmanscollege vind ik het belangrijk om eerst een denkkader te schetsen voordat we in de praktische toepassingen duiken. Ik begrijp dat sommige ouders zich zorgen maken of niet precies weten hoe ze moeten omgaan met een extra scherm in huis. Geen paniek! We gaan samen op ontdekkingsreis door de wondere wereld van de cognitieve psychologie.
Hieronder leg ik kort een aantal concepten uit die ons zullen helpen om een stevige basis te leggen. Zo kunnen we met vertrouwen verder bouwen aan een digitale toekomst voor onze kinderen. En wie weet, misschien leren we zelf ook nog iets bij!
Bij het opvoeden van een kind is het belangrijk om rekening te houden met de werking van het brein. Een cruciale factor bij het leren zijn de motivatietheorieën. Een interessante theorie is de Zelfdeterminatie Theorie (ZDT), ontwikkeld door Deci en Ryan. Deze theorie identificeert drie basisbehoeften die essentieel zijn voor het welzijn en de motivatie van leerlingen
Autonomie: Het gevoel van controle en keuzevrijheid in wat men doet. Leerlingen hebben behoefte aan vertrouwen en de mogelijkheid om zelf keuzes te maken.
Verbondenheid: Het gevoel van verbondenheid en begrip binnen sociale relaties. Leerlingen moeten zich begrepen voelen en fouten durven maken zonder angst voor negatieve gevolgen.
Competentie: Het gevoel van bekwaamheid en effectiviteit in het uitvoeren van taken. Dit omvat de zone van naaste ontwikkeling (taken die net moeilijk genoeg zijn) en zelfeffectiviteit (het geloof dat men een taak kan volbrengen).
De vraag "waarom" iemand leert, bepaalt in grote mate hoeveel aandacht een leerling aan een leertaak besteedt. Dit is voor iedereen herkenbaar: als we geen zin hebben, gaan we vaak afdwalen. Of je nu studeert voor goede punten of uit pure interesse, je concentratievermogen zal sterk verschillen. Volwassenen met volgroeide hersenen kunnen zich meestal beter reguleren, maar deze zelfregulatie is bij tieners nog volop in ontwikkeling
Onderzoek toont aan dat het ondersteunen van deze basisbehoeften leidt tot betere leerprestaties en een hoger welzijn. Het is daarom belangrijk dat ouders en leerkrachten een omgeving creëren die deze behoeften ondersteunt.
Zelfregulatie valt onder de zogenaamde executieve functies. Dit zijn hogere cognitieve processen die worden ondersteund door de prefrontale cortex, een gebied aan de voorkant van het brein dat zich blijft ontwikkelen tot in de vroege volwassenheid. Bij meisjes is dit tussen 18 en 20 jaar volgroeid, terwijl het bij jongens tot hun 25ste verjaardag kan duren😉.
Executieve functies omvatten vaardigheden zoals werkgeheugen, cognitieve flexibiliteit en inhibitiecontrole. Deze functies zijn essentieel voor doelgericht gedrag, probleemoplossing en het aanpassen aan veranderende omstandigheden
De rijping van executieve functies correleert sterk met studiesucces. Onderzoek toont aan dat leerlingen met goed ontwikkelde executieve functies beter presteren op school. Dit komt doordat deze functies hen helpen om hun aandacht te richten, impulsen te beheersen en effectief te plannen en organiseren.
Maar er is goed nieuws! Je kunt de ontwikkeling van deze executieve functies stimuleren door training. De hersenen van tieners zijn zeer plastisch en kunnen dus goed reageren op training.
Voor de leerlingen hebben we een speciale pagina gemaakt over dit onderwerp. Hoewel deze pagina alleen toegankelijk is voor leerlingen en leerkrachten, biedt dit een uitstekende kans om samen met uw kind deze waardevolle informatie te verkennen en te bespreken.
Lees meer over executieve functies samen met uw kind: Interne Website voor leerlingen en leerkrachten
Zelfregulerend leren is een breed begrip dat verschillende aspecten omvat die bijdragen aan het ontwikkelen van zelfstandige en goed presterende leerlingen. Een belangrijk onderdeel hiervan zijn de executieve functies, maar zelfregulerend leren gaat verder dan dat. Het omvat ook cognitieve, metacognitieve, gedragsmatige, motivationele en emotionele aspecten van leren
Zelfregulerend leren houdt in dat leerlingen actief de controle nemen over hun eigen leerproces. Dit betekent dat ze doelen stellen, strategieën plannen, hun voortgang monitoren en hun aanpak aanpassen op basis van feedback
Onderzoek toont aan dat leerlingen die goed zijn in zelfregulatie, beter presteren op school.
Een van de meest invloedrijke (laar ook oudste) modellen van zelfregulerend leren is dat van Zimmerman, dat drie fasen onderscheidt: de voorbereidingsfase, de uitvoeringsfase en de reflectiefase
In de voorbereidingsfase stellen leerlingen doelen en plannen ze hoe ze deze doelen gaan bereiken. In de uitvoeringsfase voeren ze hun plannen uit en monitoren ze hun voortgang. In de reflectiefase evalueren ze hun prestaties en passen ze hun strategieën aan voor toekomstige taken.
Het goede nieuws is dat bijna alle onderdelen van zelfregulerend leren trainbaar zijn. Dit heeft zowel op korte als lange termijn positieve effecten.
Studeren en opvoeden hebben veel gemeen met topsport en professionele muziek. Net als atleten en muzikanten moeten leerlingen en ouders trainen en zelfdiscipline ontwikkelen om succes te behalen. Door zelfregulerende vaardigheden te ontwikkelen, kunnen leerlingen niet alleen hun academische prestaties verbeteren, maar ook hun zelfvertrouwen en motivatie vergroten.
We willen jullie graag informeren over een belangrijk onderwerp: internetveiligheid. Op school gebruiken we een professioneel apparaat (firewall) om ons netwerk te monitoren en ongewenste websites tegen te houden. Super handig, toch?
Maar thuis is het een ander verhaal. De meeste gezinnen hebben een basisnetwerk met een modem van Proximus, Telenet, Voo of een andere internetprovider. Deze providers willen natuurlijk dat je onbeperkt kunt surfen, maar dat betekent helaas ook dat je thuis bijvoorbeeld naar niet-kindvriendelijke websites kunt gaan.
Als school kunnen we geen regels opleggen voor het gebruik van jullie thuisnetwerk. Maar we hebben wel een oplossing! We bieden een extra dienst aan: Jame Safe Internet. Dit is een virtuele firewall die fungeert als beschermer voor de iPad van school. Voor slechts 6 euro per schooljaar kun je met een gerust hart je kind thuis laten surfen.
Let op: deze dienst werkt alleen op de school-iPad. Andere apparaten thuis worden niet beschermd.
Meer informatie vind je hier Jamf Safe Internet
Jamf Safe Internet bestellen kan via dit formulier in Smartschool
Met de app Jamf Parent kan je eenvoudig de iPad van je kind beheren. Samen met je kind kan je overleggen welke apps nodig zijn voor school en welke niet. We raden aan om gebruik te maken van de functie "Device Rules" binnen Jamf Parent.
Onze leerlingen hebben meestal maar een paar apps nodig om hun huiswerk te maken, zoals:
Smartschool
Google Classroom
GoodNotes
Google Drive
Via webbrowsers zoals Safari of Brave hebben ze wel toegang het internet, websites blokkeren kan niet met de app Jamf Parent.
Met de functie "Device Rules" kan je ongewenste apps blokkeren en een tijdsperiode instellen waarin deze apps niet gebruikt kunnen worden.
Dit helpt om de focus op schoolwerk te houden en zorgt voor een gezondere online omgeving.
Meer informatie vind je hier: Jamf Parent
Als school vinden we het heel belangrijk dat onze leerlingen vertrouwen krijgen en leren omgaan met dat vertrouwen. De iPad heeft een handige functie genaamd Schermtijd. De functie Schermtijdrapport heeft een grote pedagogische waarde. Het is een goed idee om bijvoorbeeld wekelijks samen met je kind het schermtijdrapport te bekijken. Dit biedt een uitstekende gelegenheid om in gesprek te gaan over het gebruik van de iPad of schermen in het algemeen. Je kunt samen doelen stellen, zoals: "Ik zie dat je deze week veel tijd hebt besteed aan ... Hoe komt dat? Zullen we afspreken dat je volgende week de tijd die je hieraan besteedt halveert?"
We vragen jullie om met instellingen van screentime zorgvuldig mee om te gaan. Apple hecht veel waarde aan privacy, wat betekent dat wij als school de instellingen van Schermtijd niet kunnen beheren. Als jullie als ouders limieten instellen met een code, kunnen wij deze niet aanpassen. Dit kan lastig zijn als je de code vergeet of per ongeluk een limiet instelt tijdens schooluren. In zo'n geval kunnen we alleen de iPad wissen om het probleem op te lossen.
Lees hier meer over mediawijsheid:
Het begeleiden van onze kinderen in deze digitale wereld is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel ouders als scholen. Door inzicht te krijgen in motivatietheorieën, executieve functies en zelfregulerend leren, kunnen we een ondersteunende omgeving creëren die bijdraagt aan hun academische en persoonlijke groei. Hulpmiddelen zoals Jame Safe Internet en Jamf Parent bieden praktische oplossingen om de online veiligheid en het verantwoord gebruik van technologie te waarborgen.
Het is zeker niet de bedoeling om schermen te verbieden of te doen alsof ze niet bestaan. Het doel is om onze (soms irrationele) pubers, die in volle ontwikkeling zijn, te begeleiden. We moeten allemaal in staat zijn om het "koekje" niet op te eten, maar zelfs voor volgroeide hersenen is dit moeilijk 😊. Houd dit in je achterhoofd bij het omgaan met pubers...
Het is ook belangrijk dat wij als volwassenen het goede voorbeeld geven. Dus, laten we boeken lezen, wandelen zonder smartphone en laten zien hoe het moet. Samen kunnen we werken aan een toekomst waarin onze kinderen niet alleen succesvol zijn in hun studies, maar ook zelfverzekerd en gemotiveerd hun weg vinden in de (digitale) wereld. Bekwaam, Bewust, Bewogen.